Ulica Kopińska powstała w latach 20. XX wieku, łącząc ulice Grójecką i Szczęśliwicką. W połowie lat 30. przedłużono ją do Dworca Zachodniego i taki jej przebieg przetrwał do lat 70., kiedy została przecięta Alejami Jerozolimskimi. Na poniższych planach możemy zobaczyć jak zmieniał się przebieg ulicy:
Na przełomie lat 70. i 80. zdecydowano się ją zaślepić, a fragment między ulicami Grójecką i Białobrzeską wraz z nową ulicą Sokołowskiego, włączyć w bieg Trasy Łazienkowskiej. Wymusiło to konieczność wyprostowania i poszerzenia tego odcinka. Wtedy też doszło do wyburzeń budynków, które to uniemożliwiały. Jednym z nich była przedwojenna kamienica pod adresem Kopińska 15 (według przedwojennej numeracji):
Na jednej z grup facebookowych znalazłem niedawno kilka zdjęć, przedstawiających jej rozbiórkę w latach 70. Autorką zdjęć jest pani Elżbieta Głąb, która sfotografowała kolejne etapy rozbiórki z okna domu studenckiego, znajdującego się po drugiej stronie ulicy:
Modernistyczna kamienica, wybudowana między 1936 a 1939 rokiem, mimo że niższa niż jej sąsiadki przy Radomskiej (dwa piętra z poddaszem), architektonicznie była do nich dość podobna: proste formy geometryczne elewacji, przeszklona klatka schodowa z poziomymi podziałami stolarki okiennej, analogiczna rytmika osi okien i balkonów, dwupołaciowy dach o podobnym kącie nachylenia. Wysokością natomiast prawdopodobnie pasowała do reszty zabudowy południowej strony Kopińskiej z przełomu lat 30. i 40. Na zdjęciach lotniczych nie widać cieni, które mogłyby świadczyć o tym że sąsiednie budynki były znacząco wyższe lub niższe.
Jak udało mi się dowiedzieć, zdjęcia rozbiórki wykonano z pokoju znajdującego się nad wejściem do budynku akademika. Dlatego też między domami przy Radomskiej widać w oddali wolnostojącą kamienicę pod adresem Radomska 9:
Ulicę poszerzono, po przedwojennej zabudowie południowej strony Kopińskiej nie został na tym odcinku żaden ślad. Spróbujmy jednak wyobrazić sobie gdzie stałaby sfotografowana przez panią Elżbietę kamienica, gdyby wciąż istniała:
Źródła:
- Zdjęcia z wyburzenia kamienicy pod adresem Kopińska 15 autorstwa pani Elżbiety Głąb, udostępnione za jej zgodą;
- Zdjęcia lotnicze z 26 lipca 1944 roku, sygnatura USEC R65; The National Archives at College Park;
- Ortofotomapa z 1944 i 2018 roku; Warszawa Historyczna
- Zdjęcia ukośne ulicy Kopińskiej; Warszawa Ukośna
- Plany Warszawy z 1958, 1984 i 1993 roku; Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, za TRASBUS
- Plan Warszawy z 1926 roku; Polskie Towarzystwo Księgarni Kolejowych „Ruch” S.A., ze zbiorów Zbigniewa Danyluka, za TRASBUS
- Ulica Kopińska; Warszawikia
Równocześnie z wyburzeniem kamienicy przy ul. Kopińskiej 15 został wyburzony piętrowy budynek z adresem Kopińska 13. Usytuowany był w odległości ok 100 m od nr 15 w stronę ul. Grójeckiej, Na ten budynek wychodziły okna mojego mieszkania (Radomska 10/12). Z lewej strony tego budynku stał trzepak, na którym często rozwijaliśmy naszą sprawność fizyczną. Z prawej zaś była budka z piwem gromadząca okolicznych degustatorów. Między wyłożoną kocimi łbami ul. Kopińską a budynkami przy ul. Radomskiej znajdowała się szeroka utwardzona aleja prowadząca od ul. Grójeckiej do ul. Białobrzeskiej.
Dziękuję za ten komentarz. Ma Pan może jakieś zdjęcia tego budynku?
Niestety nie mam. Jak pamiętam był to piętrowy budynek. Na parterze i pierwszym piętrze były 3 lub 4 okna. Wejście boczne, z lewej strony. Między tym budynkiem, a nr 15, była olbrzymia piaskownica.
W budynku pod nr 15 na parterze od strony ul. Kopińskiej (vis a vis domu akademickiego) znajdowały się: zakład szewski, rymarski i fryzjerski.